REPRODÜKSİYON YENİDEN KEŞFEDİLDİ…
Art4Critic
Kişi seramik sanatçısı ve şimdilerde bir üniversitede seramik bölümü öğretim üyesi ve kendisine yeni bir meslek edinme adına yazarlığa soyunmuş: “ Sanatta kopyacılık hafiyeleri” diye kendi bloguna yazdığı yazıda, bir takım sanat yazarlarını bilgisizlik ve sanatı anlamamış olmakla suçluyor…
Sanatta yaratıcılığı başka bir sanatçının işine odaklanmak olabilir diye yorumlayabilen ve sanki yeni sanatçıların eski sanatçıların eserlerini ele alarak, yeni yorumlar getirmeleri gerektiğinin işaretini veren bu arkadaş, sanatta kıopyacılık yoktur, reprodüksiyon vardır diyerek yeni keşfini açıklıyor…
Dalam Berbagai Versi‘nin Mona Lisa’ya bir göndermesi. Sanatçı yorumunu Hindistanlı Mona Lisa olarak ortaya koyuyor.
Oysa reprodüksiyonun asıl anlamı örneğin Vikipedi ansiklopedisinde şöyle açıklanıyor:
“Röprodüksiyon, bir sanat eserinin aslına uygun kopyasıdır. Bu işlem genelde basım yöntemleri kullanılarak yapılır. Bir sanat eserinin bu anlamda çoğaltılması ve röprodüksiyon sayılabilmesi için, özgün yapıtın gerçekte tek nüsha olarak yapılmış olması gerekir. Röprodüksiyonu kopyadan ayıran özellik, onun taklit olmayıp, yalnızca özgün yapıtın özgün tekniği dışında bir teknikle yeniden üretilmesidir.”
Bir üniversitede güzel sanatlar alanında hocalık yapan birisinin, öğrencileri özgün sanat eserleri üretmeye teşvik etmesi gerekirken, kopyacılığa özendirmesi ve kopya işler üretenleri eleştirmiş olan yazarları da cahillikle suçlaması kabul edilir bir durum değildir…
Merve Evren, Mona Lisa’yı kullanarak göğüs kanserine bir gönderme yaparak eseriyle dikkat çekmeyi başarıyor…
Diğer çalışma Barak Obama olarak Mona Lisa yorumlanmış. Bir hiciv çalışması olarak göze çarpıyor.
Elbette sanatçı birilerinden etkilenir fakat bütün işlerinde aynı etkiyi fazlasıyla sürdürürse özgün sanatçı olmaktan öteye gider ve ciddiye de alınmaz..
Batı’da özgün baskı olarak adlandırılan reprodüksiyonlar, genellikle sanatçıların eserlerinden belli sayıda bastırılan ve sanatçının ıslak imzasının bulunduğu numaralanmış sanat eserleridir ve orijinaline sahip olamayan sanat meraklılarının isteklerini karşılamayı amaçlamaktadır. Islak imza olmayan reprodüksiyonlar ise poster olarak adlandırılır ve orijinali tek nüsha olan eserin matbaada basılmış çoğaltmalarıdır reprodüksiyonlar.
Bir sanatçının başka bir sanatçının eserine yorum katarak gönderme yapması ise reprodüksiyon olarak değil, bir sanat çalışması olarak yorumlanır. Bu yorumu ortaya koyacak güçteki sanatçı kendi özgünlüğünü de kanıtlamıştır. Geçmişe baktığımızda Mona Lisa’nın çeşitli yorumlarını görüyoruz ve her birinde apaçık gözüken farklılıklar vardır ve gönderme yapan sanatçılar eserlerinde bunu da belirtmektedirler. Bizde bazı yazarların kopya diye yazdıkları sanatçıların işlerine bakarsanız gönderme falan yoktur ve yaptıklarının altında kendi imzaları vardır. Bu durumda sanat sever müneccimi ki eserin özgün olup olmadığını bulmaya çalışsın. Gönderme belirtimemiş ise yapılan, reprodüksiyon veya başka bir şey olmaz olsa olsa kopyaya özenilmiş olur.
Sanat yazarlarına göndermelerin yapıldığı blogun linki şöyle: http://www.tolgasavas.net/sanatta-kopyacilik-hafiyeleri/